Dit lexicon bevat een korte uitleg van trefwoorden die we in onze trajecten vaak gebruiken. Wij blijven deze lijst aanvullen, dus als je enkele trefwoorden mist, aarzel niet om ons even te contacteren. 

De meeste begrippen uit dit register komen uit het boek Rond Leiderschap. Wij danken de uitgeverij voor haar toestemming. Dit boek kan je rechtstreeks bestellen bij uitgeverij Academia Press (https://www.academiapress.be/nl/producten/leidinggeven-coachen/rond-leiderschap)

A B C D E F G H I L M O P R S T V W Z

Halo/Horn-effect

Een fenomeen waarbij een algemeen positief of negatief beeld de rest van onze beoordeling respectievelijk ook positief of negatief kleurt. Eén positief aspect straalt dus af op andere aspecten. Halo is de term die normaal gereserveerd wordt voor positieve impressies, terwijl men voor het omgekeerde (dus negatieve veralgemeningen) spreekt over het Horn-effect.

Bron tekst: Rond Leiderschap

Ik-boodschap

Een vorm van feedback om corrigerende commentaar op gedrag. te geven, die de kans op verstoring van de relatie sterk beperkt (niet geheel vermijdt). Gebaseerd op het werk van Dr. Thomas Gordon. Een belangrijke component is het praten over het eigen gevoel (emotie). Niet "ik vind dat ..." wat een beoordelende commentaar is en vaak foutief wordt voorgesteld als een ik-boodschap. 

Inspirerend leiderschap

Dit is de meest ‘dominante’ van de charismatische stijlen. De leider die deze stijl hanteert, inspireert en stimuleert anderen door zijn zelfverzekerde interactiestijl, moed en duidelijke boodschappen. Vaak wordt naar deze houding in de literatuur verwezen als “managerial courage”.

Typische kernbegrippen zijn:

  • duidelijk communiceren over de visie
  • als de situatie het vereist duidelijke instructies geven
  • zelfverzekerd optreden, en waar nodig tegen de stroom durven ingaan
  • beslist optreden wanneer prestaties of organisatieproblemen opduiken
  • duidelijk mensen en gesprekken leiden

Interpersoonlijk circumplex

De officiële naam voor een cirkelvormige voorstelling van het menselijke interpersoonlijke gedrag (= gedragsuitwisselingen of interacties tussen twee of meerdere personen). De cirkelvorm moet aan strikte wetenschappelijke criteria beantwoorden (zie hiervoor: circumplex). Het is een universeel wetenschappelijk model wat betekent dat de onderzoeksresultaten konden gerepliceerd worden in diverse culturen.

Bron tekst: Rond Leiderschap

Intrinsieke doelstellingen

Doelstellingen waarbij intrinsieke motivatie wordt nagestreefd (plezier). Dit kunnen doelstellingen zijn zoals prosociale doelen (in het belang van de groep of gemeenschap), doelstellingen die verbondenheid met anderen benadrukken of met persoonlijke groei te maken hebben (competentie).

Bron tekst: Rond Leiderschap

Intrinsieke motivatie

Motivatie als gevolg van het plezier aan de activiteit zelf.

Bron tekst: Rond Leiderschap

Leiderschapscircumplex

Een interpersoonelijk circumplex dat de verschillende leiderschapsstijlen in kaart brengt. Het empirisch onderzoek werd uitgevoerd door Belgische en Nederlandse wetenschappers.

Bron tekst: Rond Leiderschap

LMX-theorie (Leader-Member-Exchange)

Deze traditie onderzoekt in welke mate een leidinggevende een unieke relatie aangaat met ieder van zijn teamgenoten en wat daarvan de gevolgen zijn. Goede persoonlijke relaties met elk individueel teamlid blijken erg belangrijk.

Bron tekst: Rond Leiderschap

Multivoting

Voting is het laten stemmen van een groep over ideeën, voorstellen of beslissingen. Bij deze variant krijgt elke deelnemer meerdere stembriefjes en kan deze toekennen volgens een bepaalde verdeelsleutel aan de ideeën die zijn voorkeur genieten.

Bron tekst: Rond Leiderschap

Opdrachtgever/Sponsor

De persoon of groep die het project steunt en/of de financiële middelen beschikbaar stelt.

Bron tekst: Rond Leiderschap