Blogpost #13: Meer dan mooie woorden: de collectieve ambitie

Heeft jouw organisatie of team een duidelijke missie? Een inspirerende visie en een concreet langetermijndoel, waar jullie samen naartoe werken? Een doordachte en breed gedragen collectieve ambitie geeft jou en je collega’s elke ochtend weer een reden om dat vervelend muziekje op je gsm uit te schakelen, je benen uit bed te zwaaien en met fris gepoetste tanden en een stralende glimlach naar je werk te trekken. We hebben alvast een suggestie voor het nummer dat je onderweg kan neuriën.

​‘Ik neem je mee naar warme oorden, op een eindeloze reis. Dit zijn meer dan mooie woorden. Jij verdient… Een collectieve ambitie.’

Niet dat we bij PerCo diehard Clouseaufans zijn - en don’t get us started over die foutieve uitspraak van ‘Nobelprijs’ - maar het tekstfragment van deze Vlaamse evergreen vat wel de essentie van de collectieve ambitie samen. Die biedt namelijk een antwoord op de vragen: waarvoor staan we (kernopdracht, waarden en normen), en waarvoor gaan we (het doel voor de komende jaren)?

Regelmatig krijgen we bij PerCo de vraag van klanten om hen te helpen om een collectieve ambitie uit te werken. Dan trekken we twee dagen met een team van managers, leidinggevenden of experten van die klant naar een externe locatie. Daar kunnen we de waan van de dag overstijgen en de aanwezigen faciliteren bij het opstellen van hun langetermijnvisie.

Bij de start van de eerste dag peilen we naar ieders idee over wat ze ambiëren met hun team of organisatie. Op het eerste gezicht lijkt dat heel gelijklopend, tot we wat dieper graven. We laten de aanwezigen er eerst individueel en in kleine groepjes over nadenken, voor we een groepsgesprek opstarten. Die werkwijze is belangrijk, want als je de discussie meteen met de hele groep voert, zal de hoogste in rang of de meest dominante persoonlijkheid het voortouw nemen en de anderen te veel beïnvloeden.

We spreken goed door wat ieders ideeën exact zijn en waar ze vandaan komen. Langzaamaan komen we dan op een punt waar ieder zijn mening helder heeft en die van de anderen gehoord. Vervolgens vragen we aan de deelnemers om in een aantal volzinnen hun visie op te schrijven. We geven daarbij tips om er een wervende en ambitieuze, maar ook concrete en heldere tekst van te maken.

‘Jij begrijpt wie ik ben, wat ik voel, en wat ik wil bereiken.’

Eens alle aanwezigen tevreden zijn over de tekst, begint het pas. Het is namelijk niet de bedoeling om een poëtisch tekstje te schrijven om in te kaderen en boven het bureau van de CEO te hangen. De tekst mag in deze fase niet in beton gegoten zijn. Koen Wauters is dan wel ‘niet meer bij te sturen’ van zodra hij Anne ziet, in het geval van de collectieve visietekst moeten de medewerkers wél kunnen bijsturen. Er moet ruimte zijn voor vragen, discussies en aanpassingen. Zo wordt het iets dat leeft en evolueert. 

Een collectieve ambitie moet een verhaal zijn dat elke medewerker, van CEO tot productiearbeider, van manager tot boekhouder, mee wil onderschrijven. De tekst motiveert en inspireert, werkt zingevend en overstijgt de dagdagelijkse taken en eenvoudige doelstellingen. Het is ook belangrijk dat elke afdeling, elke medewerker het kan vastpakken, er op een eigen manier invulling aan kan geven. Dat het voor iedereen helder is hoe zij kunnen bijdragen.

Soms kondigt men in een organisatie op voorhand al aan dat er een collectieve ambitie komt en krijgen mensen al de kans om input te leveren. Prima! Medewerkers zouden nadien ook iets van hun input moeten herkennen in het eindresultaat.

‘Enkel jij bent mijn doel, en al de rest moet wijken.’

Als organisatie heb je verschillende stakeholders, met elk hun eigen wensen en noden. Een gemeentebestuur moet bijvoorbeeld rekening houden met haar medewerkers, de burger, lokale bedrijven en verenigingen,… Je kan dit vergelijken met een huis bouwen: als je aan je architect vraagt hoe het ideale huis eruitziet, zal je een ander antwoord krijgen dan wanneer je dezelfde vraag aan je kinderen of je poetshulp stelt. Wie een langetermijnvisie voor een organisatie uitwerkt, moet rekening houden met alle betrokken partijen.

Aan de ene kant heb je het externe luik: wat verwacht de buitenwereld van ons? Dat gaat uiteraard om klanten, maar ook de maatschappij als geheel, zoals bij thema’s als veiligheid en milieu. Daarnaast is het interne luik belangrijk, waarbij je kijkt naar wat er nodig is om de externe ambities waar te maken. Hoe vorm je een sterk en competent team dat de collectieve ambitie kan realiseren?

Naast het schrijf- en het onboardingsteam, stellen we nog een derde team samen tijdens het meerdaagse PerCo-traject om tot een collectieve ambitie te komen: het prioriteitenteam. Zij bekijken welke stappen de organisatie nu en de komende weken en maanden moet zetten zodat iedereen binnen de organisatie al snel de eerste effecten van de collectieve ambitie ervaart, in de duidelijke keuzes die men maakt, initiatieven die ontstaan, structuren die aangepast worden. Kortom: na de woorden moeten er snel daden volgen, om geloofwaardigheid te creëren.  

Ook werk maken van een collectief gedragen ambitie binnen jouw team of organisatie?
Bij PerCo helpen we je graag bij dit uitdagende proces. We kunnen samen de wereld aan, zong Koen Wauters al in een andere klassieker. Bekijk hier ons InCompany trainingsaanbod of contacteer Frank Rengelink.