Aaah, zomer. Vakantie, holiday, la dolce vita! Of je nu graag onderuit zakt in een comfy stoel tussen de zonnebloemen en courgettes in je stadstuintje, op een camping na een dagje hiken, rotsklimmen of *vul hier een avontuurlijke sport naar keuze in* of op een hagelwit Thais strand dat er zelfs zonder Instagramfilter als het aards paradijs uitziet: een goed boek is het ideale gezelschap. Naast een cocktail, natuurlijk, maar daar gaat deze blog niet over. Waarover dan wel? De keihard wetenschappelijk onderbouwde argumenten om een roman te lezen.
Ja, dat lees je goed: een roman. We raden je ten stelligste aan om deze vakantie eens naar ontspannende fictie te grijpen in plaats van een zoveelste boek over hr, efficiënter werken of authentiek leiding geven.
Reden 1: fictie lezen verhoogt je empathie
Heb je weleens zo fel meegeleefd met een romanpersonage dat je zowaar, tot je eigen verbazing en gelukkig onopgemerkt, een traantje moest wegpinken? You’re not alone! En het is nog een goede zaak ook… Onderzoek van Matijs Bal (1) toont aan dat fictie lezen je empathie kan verhogen. Hij baseerde zich op de zogenaamde transporttheorie. Die stelt dat wanneer mensen zich verliezen in een verhaal, hun houding en intenties veranderen om dat verhaal te weerspiegelen.
Met deze theorie in het achterhoofd voorspelden Bal en zijn collega-onderzoekers dat als mensen fictie lezen en emotioneel meegevoerd worden in het verhaal, ze empathischer worden. Het resultaat van de studie was duidelijk: al op één week tijd zagen ze veranderingen in de empathie van de deelnemers. Als ze echt meegingen in het verhaal, verhoogde hun empathie. Bij lezers waar geen ‘emotioneel transport’ optrad, verlaagde de empathie. Deze effecten zag men niet bij de controlegroep, die non-fictie te lezen kreeg.
Geen paniek dus als je meeleeft met een personage: het is net goed voor je. Tenzij je natuurlijk de neiging krijgt om tegen windmolens te vechten, witte potvissen te harpoeneren of magische ringen in een diabolisch vuur te gooien…
Reden 2: fictie bevordert je herstel
De recovery literatuur is het erover eens: fictie is ideaal om even ‘uit te schakelen’ en de ideale compagnon tijdens een herstelperiode. Onderzoek van Sabine Sonnentag (2) spreekt over vier mechanismen die je herstel positief beïnvloeden: autonomie, relaxatie, mastery (het leren van nieuwe zaken) en loskoppelen (niet meer denken aan). Fictie helpt je hierbij: het zorg dat je je werk vergeet, je ontspant én biedt een fijne, intellectuele uitdaging.
Efficiënter dan een kop bloesemthee met een madeleinecakeje bij tante Léonie, al is Marcel Proust het daar vast niet mee eens.
All books are equal, but some books are more equal than others
Leeshonger gekregen van die wetenschappelijke argumenten om onderuit te zakken in je luie leesstoel? Dan geven we je graag nog wat leestips mee.
Herkenbare typetjes
Grand Hotel Europa – Ilja Pfeijffer
PerCo zaakvoerder en consulent Bart Van de Ven las dit boek op vakantie, in een vouwstoeltje op een camping in Zuid-Frankrijk, op de oevers van de idyllisch meanderende Tarn. Ironisch genoeg bekritiseert het boek toeristen en hun gewoontes. Pfeijffer vervlecht verschillende verhaallijnen tot een boeiend geheel.
Bart: “Dit boek heeft alles wat ik van een boek verwacht: het is ontspannend, maar zet wel aan tot nadenken. Het is de ideale vakantielectuur, want je herkent meteen de typetjes van toeristen die de schrijver de revue laat passeren.”
Krachtige eenvoud
Buveurs de vents – Franck Bouysse
De favoriete roman van Serge Bibot, Franstalig PerCo-consulent, die houdt van de eenvoudige doch krachtige schrijfstijl van Franck Bouysse.
Serge: “Bouysse oordeelt niet, maar beschrijft en geeft de lezer de kans om zelf in te vullen. Hij vertelt ons het verhaal van vier broers en zussen, geboren in een tijdloze omgeving en voorbestemd om daar voor altijd te blijven. Zij kunnen, net als de andere bewoners van de vallei, in de voetsporen van de ouderen treden, maar kiezen ervoor hun eigen lot te schrijven, daarbij gesterkt door de kracht van hun onderlinge band.”
Pareltje met lelijke cover
Ilse Van Bouchout, organisatorische en administratieve duizendpoot van PerCo, laat zich bij haar boekenkeuze vaak beïnvloeden door haar moeder, die elke dag leest. Toch bleef Zwarte schuur van Oek De Jong redelijk lang ongelezen op haar tafel liggen.
Ilse: “En dat enkel en alleen omdat de cover me niet aansprak. Het is nochtans een goed geschreven, beklijvend verhaal. Ik raad zeker aan om je ogen dicht te knijpen voor de cover en deze roman te lezen. Ik lees het hele jaar door, maar vooral tijdens de zomermaanden geniet ik van de zon en de buitenlucht met een goed boek.”
Volharden in de boosheid?
Hou je, ondanks het verpletterend wetenschappelijk bewijs voor het belang van fictielezen, toch vast aan non-fictie deze zomer?
Dan hebben we een hele boekenlijst klaarstaan, speciaal voor hr-managers: https://perco.be/onze-aanpak/aanbevolen-literatuur
Fijne vakantie!
Bronnen
(1) Bal, P.M., Veltkamp, M. (2013) How Does Fiction Reading Influence Empathy? An Experimental Investigation on the Role of Emotional Transportation. PLoS ONE 8(1): e55341. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0055341
(2) Sonnentag S, Fritz C (2007) The recovery experience questionnaire: development and validation of a measure for assessing recuperation and unwinding from work. J Occup Health Psychol 12(3):204–221. https://doi.org/10.1037/1076-8998.12.3.204